De mens en de kunst van het leven

Moderne levenskunsten, met inspiratie vanuit de klassieke en moderne filosofen

Dick Kleinlugtenbelt – socioloog en filosoof

Tegenwoordig hebben veel mensen het gevoel geleefd te worden. Ze hebben moeite met het vinden van rust, het constant keuzes moeten maken en het indelen van hun tijd. Hoe moet je hiermee omgaan? En hoe kun je je leven zin geven?

Levenskunst geniet al decennia lang grote belangstelling. Filosofen als Kierkegaard, Nietzsche en Foucault herontdekten deze bestaansethiek bij de klassieke filosofen en actualiseerden haar voor de moderne samenleving. In hun voetspoor werken tal van moderne filosofen zoals Martha Nussbaum en Joep Dohmen aan hedendaagse levenskunst. Centrale notie in deze praktische filosofie is ‘zorg voor zichzelf’. De inzet is om zichzelf mentaal en moreel weerbaar te maken en daardoor een goed ouder, partner, vriend en burger te worden. 

In zijn recente boek ‘Moderne levenskunsten. De mens en de kunst van het leven’ (2018) beschrijft Dick Kleinlugtenbelt tien levenskunsten. Het gaat ondermeer om de kunst met rust te laten, de kunst je eigen ritme te vinden, de kunst van het kiezen, de kunst van het vragen stellen, de kunst van het juiste midden en de kunst van het genieten.
Deze levenskunsten spelen in op actuele levensvragen en de behoefte het leven zin te geven. Levensvragen, zoals het gevoel geleefd te worden, het constant keuzes moeten maken, onrust, leegte, emoties, hectiek en het indelen van de tijd. De levenskunsten maken het leven lichter. Ze geven energie, versterken de levendigheid en leren juiste omgangsvormen te vinden met levensvragen. Het zijn geen pijnstillers, oplossingen voor de korte termijn. Ze willen rust laten vallen over levenskwesties en een eigen levenshouding laten ontstaan.

In zijn lezing gaat Dick Kleinlugtenbelt dieper in op een aantal levenskunsten, waarbij hij kort de geschiedenis van de bestaansethiek en levenskunsten zal aanstippen. Ook is er ruimte voor discussie en een praktische oefening in levenskunst.

Bij een aantal levenskunsten bespreekt hij met welke levensvragen deze zich bezighouden, welk effect ze hebben op het leven, de onderliggende filosofie en wat het betekent als je van de betreffende levenskunst een levenshouding wilt maken.

Download de flyer

Dick Kleinlugtenbelt (1949) is socioloog en filosoof. Hij werkte jarenlang als senior beleidsmedewerker kwaliteit en ethiek in de Geestelijke Gezondheidszorg. Op diverse plekken geeft hij lezingen en cursussen op het gebied van levenskunst, vriendschap en ethiek. Hij begeleidt socratische gesprekken en verzorgt trainingen gespreksleider moreel beraad, onder meer vanuit het VU-Medisch Centrum en op de ISVW (Internationale School voor de Wijsbegeerte). Met anderen leidt hij het filosofisch café in Arnhem. Hij schreef diverse artikelen en boeken.

Het boek ‘Moderne Levenskunsten. De mens en de kunst van het leven’ (nov.2018) is het derde boek van een trilogie over levenskunst. Het eerste boek ‘Mensbeelden en levenskunst, De mens en de kunst het eigen leven vorm te geven’ (2005) bespreekt zeven moderne filosofen, zoals Kierkegaard, Nietzsche, Foucault en Nussbaum. Het tweede boek ‘Levenskunst. Bevriend raken met jezelf en de ander‘ (2010) behandelt klassieke filosofen, zoals Socrates, Aristoteles en Seneca en eindigt met Michel de Montaigne, die na de Middeleeuwen zorgt voor een wederopleving van de klassieke levenskunst. Daarnaast werkt hij aan een proefschrift over ethiek en vrijheid. Voortbouwend op het late werk van Michel Foucault onderzoekt hij de relatie tussen ethiek en vrijheid in de klassieke filosofie en de betekenis die Foucault’s ethiek van de zelfbetrekking heeft voor het moreel beraad.