Leven in bubbels

gesproken column door Ilse Struijk

Alice in Wonderland, wie kent haar niet? Aan haar moet ik altijd denken als weer eens ter sprake komt dat wij op social media allemaal in ons eigen rabbit hole vallen. Maar er zijn twee verschillen: Alice kwam in een andere wereld terecht én zij was er nieuwsgierig naar! Wij cirkelen alleen maar in onze eigen bubbel rond en informatie brengt bevestiging in plaats van dat die aan het denken zet.

In het hedendaagse leven met social media leeft iedereen in zijn eigen bubbel, doordat de algoritmes van de apps die we veel gebruiken ervoor zorgen dat we allemaal steeds meer in onze eigen rabbit hole vallen.

Bedrijven zoals Facebook, Twitter en Instagram hebben als doel om zoveel mogelijk winst te maken, dit kan het best als mensen zo lang mogelijk op de apps zitten. Ze gebruiken hier dan ook psychologische trucjes voor. In mijn eigen omgeving merk ik dat veel leeftijdgenoten en ook ik zelf best wel lang op onze telefoon zitten. Dit ervaar ik zelf ook. Voordat je het weet zit je een uur op je telefoon en gaat de tijd erg snel voorbij. Want als je steeds door scrolt krijg je alleen maar dingen te zien die jij ook leuk vindt.

Het wordt allemaal super erg gepersonaliseerd, zodat je alleen ziet wat jij leuk vindt en waar jij het mee eens bent. Dit geldt ook voor sites op Google. Het wordt dan ook steeds moeilijker om objectieve informatie te vinden. Mijn social media accounts en dingen die ik te zien krijg als ik iets google op mijn telefoon zijn weer compleet anders dan de dingen die u ziet op uw telefoon.

Als je alleen maar informatie vindt die overeenkomt met jouw mening ga je er alleen maar meer in geloven en leidt dit gemakkelijk tot polarisatie.  Je kan nu ook veel makkelijker radicaliseren, daardoor zijn er ook zoveel meer mensen die geloven in complottheorieën.

Als je bijvoorbeeld een video bekijkt over dat de aarde plat is krijg je gelijk video’s aanbevolen over dat de corona is bedacht door de overheid en dat de aanslag op de Twin Towers is georganiseerd door de Amerikaanse overheid of dat ze wisten dat het ging gebeuren en niks gedaan hebben. Maar een vraag is wel: zijn er ook werkelijk meer mensen die dit geloven of is het nu makkelijker om elkaar te ontmoeten op social media en schreeuwen deze mensen meer zodat ze meer aandacht krijgen? Ik vrees het eerste.

Waar is de uitgang uit het rabbit hole? Ik vind persoonlijk dat je altijd open moet blijven staan voor de mening en perspectieven van anderen. Jezelf altijd bevragen met “Klopt het wel wat ik nu denk?” Het lijkt me daarom ook leuk om misschien een interdisciplinaire studie te doen, je kijkt dan naar problemen in de wereld vanuit verschillende perspectieven. Daarbij is het ook erg belangrijk om te praten met mensen met andere meningen en achtergronden. Iedereen wordt namelijk met een eigen achtergrond geboren en krijgt een andere opvoeding. Daardoor alleen al gaan we uit van een bepaalde werkelijkheid.

Plato heeft met zijn grotvergelijking eigenlijk al eeuwen geleden zijn licht over ons onderwerp laten schijnen. Graag bevestigd worden in je eigen gelijk is waarschijnlijk van alle tijden en vast heel menselijk.  Dit benoemt hij dan ook in de grotvergelijking, u kent waarschijnlijk allemaal het verhaal. Met de groep mensen die vastgeketend zijn met hun rug tegen de muur en kijken naar de schaduwen tegenover hen. Een van de mensen wordt losgehaald uit de ketens en komt naar buiten en ervaart een andere werkelijkheid en een andere waarheid. Wanneer hij terugkomt in de grot en zijn ervaringen wil vertellen aan de andere mensen, willen ze dat niet geloven. Omdat het niet past in hun waarheid. Het fenomeen wordt echter in onze tijd alleen nog versterkt door de algoritmes van social media en sites zoals google.  Er is moed voor nodig verder te kijken dan je eigen gelijk. Het is nog niet te laat! Laten we allemaal over de grenzen van onze holen blijven kijken en mét Alice proberen nieuwsgierig te blijven naar en contact te zoeken met alles wat anders is. Het zal de wereld tot een betere plek maken.

Gesproken Column door ILSE STRUIJK, leerlinge van het CS Vincent van Gogh – 29 oktober 2021